New Years Eve

Op deze laatste dag van het jaar wil ik even terugkijken naar 2010. Ik hoop dat ik de lezers weer wat bijgebracht heb over het leven op de prairie. Economische crises deren de prairie niet, van politieke perikelen heeft ze geen last. Het leven gaat er als altijd, mooi en vredig. Als de lezers nog vragen hebben over zaken betreffende het prairieleven die ik dit jaar niet heb behandeld, dan laat het maar weten. Volgend jaar ga ik gewoon door met het leven en beschrijven van het prairieleven.

Tot slot van dit jaar een gedicht over Nooknook, de indiaan die de weg kwijt was doordat hij iets gebruikte.


ik voel dat er geen nieuw jaar er aan komt
dat de beer in zijn winterslaap bromt
dat de maan niet meer zal schijnen
dat de horizon bestaan zal uit twee lijnen

ik snap het universum; maar Chief Skinny Bull
zegt dat het onzin is, slechts flauwekul
waarom zou hij mij niet willen geloven
nu ik alle vuren laat laaien en dan doven?

ik hoor stemmen en ik zie zaken
waar niemand chocola van kan maken
ik heb van de vredespijp gerookt
maar wat heb ik er toch in verstookt?


Countryman Ray

Riding in circles

Mensen in het Wilde Westen hadden niet echt tijd voor strapatsen als vuurwerk, maar toch vonden er ook in die tijd feesten plaats die het nieuwe jaar inluidden. Zo is bekend dat de indianenstam der Chanoeki's dagenlang in cirkels rondreden om zo de goden te verwarren: zij waren bang dat het einde van het jaar ook het einde der tijden was. De mannen van de stam zijn volgens de overlevering halverwege januari van hun uitgeputte paarden gevallen en waren toch blij: het einde der tijden was weer een weekje of 50 van ze verwijderd. Tenminste, als outlaws hun slag niet hadden geslagen...


Het leven is een cirkel
en wij draaien erin rond
nu kan men zeggen: dat is vreemd
maar men hield wijs zijn mond

de indianen putten zichzelf uit
en waren voor de man geen partij
er werd geen kraaltje verspeeld
outlaws schoten ze zo uit de rij

de Chanoeki's leefden zo niet lang
vanwege hun ridicule bijgeloof
want voor een beetje realiteitszin
waren de mannen ronduit doof


Countryman Ray

Last days of the year

Het eind van het jaar is op de prairie altijd een drukke tijd. Er worden rekeningen vereffend, voorraden geteld, er wordt opgeruimd en vooruitgeblikt. Het is een gezellige tijd, maar niet voor iedereen. Sommige cowboys zijn namelijk niet thuis, maar met hun kudde onderweg.


ik zit met mijn twee maten
zwijgend rond het vuur
we houden de koeien in de gaten
en denken aan het laatste uur

van het jaar. Wij zijn niet thuis
als over een paar dagen de laatste slag
van het jaar weerklinkt; ons huis
is dan de kudde, maar wij doen niet ons beklag

een cowboy heeft een zwervend bestaan
een huis is voor hem te benauwd
zo laten wij onszelf het jaar uitgaan
nog een paar dagen, dan is ook dit jaar oud


Countryman Ray

Advent Poetry 7: Quiet in the tent

Het laatste adventsgedicht, op de valreep van Kerstavond.
Nadat de drie wijzen waren vertrokken en er behalve een aantal beesten niemand meer in de stal was te vinden, bleven Jozef en Maria nog enkele dagen op aan te sterken. Over die onderbelichte periode gaat het volgende gedicht, maar dan in de 'verwesternde' versie van Jacky Labadie uit het Montanese gehucht Shaladoober. Het is een vreselijk kreupel gedicht en ik verontschuldig me hiervoor op voorhand, maar toch ook niet helemaal: het is tenslotte afgeleid van Labadie's werk en dat is niet het beste onder de zon.


De wijzen kozen het hazenpad terug
Jozef sprak tot zijn zoon en zijn vrouw
dat is ook weer achter de rug
gaan wij nu gauw?

Nee, zei Maria, we blijven nog even
dat is wel zo goed voor onze kleine
Jozef riep: wat zullen we nu beleven?
vertel mij hierover het fijne

Maria sprak: ik wil nog wat rusten
en de kleine ziet wat pips
ik zou wel een boterham lusten
en een verse doek om Jezus' bips

Het werd rumoerig voor de stal
Maria dacht dat ze kloppen hoorde
Jozef zei: ik zie het al
de drie klusjesmannen uit het noorden

Het werd meteen een dolle boel
met de loodgieter, smid en een bakker
zelden had Jozef zo'n leuke week
en Jezus lag steeds wakker

Dus al met al
was het in de stal
een herrie van formaat
Jezus wist op dat moment
(los van Goed en Kwaad)
dat het leven niet over rozen gaat


Countryman Ray

Advent Poetry 6: The son of God

Ik heb de laatste tijd dus veel aandacht besteed aan de Drie Wijzen, maar hoe ging het nu met Jozef en Maria? Welnu, Jozef ging zich verder bekwamen in het timmervak en Maria kreeg een postnatale depressie. Daarnaast waren er veel irritaties over en weer. Dat kwam mede omdat Jozef weinig tijd aan haar en aan zijn zoon besteedde. Daarover gaat het volgende gedicht, waaruit wel blijkt dat Jozef niets van de goddelijkheid van zijn zoon snapte. Het is ook niet zo gemakkelijk allemaal. Lees eens in de Bijbel (Nieuwe Testament) of volg eventueel een Alfa-cursus.


ik timmer hier de ganse lange dag
kasten, bedden, krukjes en stoelen
en Maria schenkt mij niet eens een lach
zou ze niets meer voor mij voelen?

en dan dat vroeg-wijze kind van mij, hij
haalt me 't bloed onder de nagels vandaan
met zijn gefilosofeer, gaat als wijsneus voorbij
aan een nette, eerlijke timmermans-baan

Maria zegt dat hij bijzonder is: in de tempel
luisteren ze als hij van vrede spreekt
maar als hij weer thuis komt, waarempel,
dan is het al gauw dat hij de vrede breekt

maar bijzonder is hij wel, en 't blijft mijn kind
ik ben benieuwd hoe ver hij het gaat schoppen
en hoe hij zijn weg straks in de wereld vindt
men noemt hem Zoon van God, zou dat dan kloppen?


Countryman Ray

Advent Poetry 5: the return

Wat weinig mensen beseffen is dat de drie wijzen ook weer terug gingen. Logisch, zou je nu zeggen, maar in die tijd was dat helemaal niet zo vanzelfsprekend. En juist daarom is het zo vreemd dat niemand moeite heeft gedaan deze terugreis te beschrijven, behalve Jack Weisman, de conservator van het onbekend gebleven westernverhaal. Aan de hand van het boekje 'The wise men, did they ever return?' heb ik het volgende adventsgedicht gecomponeerd.


De drie wijzen konden in het westen niet aarden
zij hadden Christus getroffen en vonden het welletjes
zij haalden de handen eens door hun baarden
en vertrokken met een luit, harp en veel belletjes

Jozef en Maria waren verguld en ook best blij
met het bezoek, dat 't kindeke had verwend
maar na een bevalling met drie wildvreemden erbij
hadden ze echt iets van: nu weer rust in de tent

Dus vertrokken ze gedrieën op hun oude paarden
roepend: het is niet zo ver als je de route nog kent
Jozef legde gauw een houtblok in de haard en
Jezus noemde ze later: wijs, energiek en heel attent


Countryman Ray

Advent Poetry 4: Eating and drinking

Het Kindeke Jezus kreeg van de Drie Wijzen uit het Oosten goud, wierook en mirre. Daaraan kun je wel zien dat de Geboorte niet op de prairie plaatsvond. Daar zou namelijk het prairie-equivalent van goud, wierook en mirre zijn geschonken: water, voedsel en whisky. Dat is namelijk wat daar werkelijk essentieel is. Hoe het uitgepakt zou hebben wanneer de Drie Wijzen dat in Bethlehem hadden meegebracht lees je hieronder. Het gedicht komt op sommigen wellicht blasfemisch over, maar dat is het niet, want wat ik laat gebeuren is niet werkelijk gebeurd. Het is dichterlijke vrijheid. In feite transponeer ik de Stal naar de prairie. En ik heb juist een enorm ontzag voor het Kindeke Jezus en zijn ouders.


Jozef zei "dank je" tegen de Wijzen
Maria kroop voor hen door het slijk
want met het water dat ze kregen
waren ze de koning te rijk*

het voedsel viel ook in goede aarde
Jozef hapte flink in het brood
Maria smulde van de bonen
en het Kindeke at met de billen bloot

maar het lekkerste vond Jozef, die rakker
de whisky, die hij met smaak opdronk
en ook Maria dronk stoer haar deel
terwijl ver boven hen de Sterre blonk

de Wijzen namen afscheid, tevreden
en Jozef zeide: kom nog eens weer
neem dan wel wat extra whisky mee
dan gaan we nog eens flink tekeer


* = Jezus

Countryman Ray

Advent Poetry 3: The wise men from the East

Ook in het Wilde Westen kwamen soms mensen uit andere windstreken langs: ddie kwamen uit het oosten. De bekendste Ossies waren de drie slimme mannen die per paard vanuit Newark waren vertrokken en bijna twee jaar later in Arizona aankwamen. Ze waren de Rocky Mountains overgetrokken en hadden onderweg veel meegemaakt. Toch gingen ze door, gestuurd door een ster. Daarover gaat het derde adventsgedicht:


Bob, John en Schlomo
twee straight guys en een homo
met snorren en een baard
die trokken op een paard
het land door naar de west
de sfeer was opperbest
na drie maanden met veel regen
zat het de mannen danig tegen
en dus wilden Schlomo, John en Bob
de westkant niet meer op
maar toen verscheen een ster
die zei: het is niet meer zo ver
en zo lieten ze zich verleiden
nog anderhalf jaar verder te rijden
om aan te komen in de bewuste saloon
waar op zich niet veel was te doen
maar toch zei Bob tegen Schlomo en John:
dit kind is iets nieuws onder de zon
ze gaven het een snor, lang haar en een baard
een wit gewaad, een staf en vrede op aard'
en het jongetje, niet gewend aan cadeaus en bezoek
pieste van vreugde in zijn lendedoek


Countryman Ray

Advent Poetry 2: No place to stay

Ik sluit nog even aan bij mijn entry van vrijdag. Als Jozef en Maria werkelijk op de prairie hadden rondgelopen, dan was er WEL plek geweest in de herberg, want de gastvrijheid van de prairiebewoners is haast legendarisch. Geen herbergier had ze buiten laten staan. En ze zouden trouwens ook niet op een ezeltje gereden hebben, maar op een paard.


een lange reis achter de boeg
en overal verkoopt men nee
het is nog tamelijk vroeg
maar er is nowhere to stay

als ze toch eens wisten van haar,
dat ze de moeder is van de Zoon van God
dan maakten ze een mooi gebaar
en schaamden zich tegelijk kapot

nee, die zogenaamde gastvrijheid
in dat zogenaamde heilige land
bezorgt je bepaald geen blijheid
gelukkig is Hij er nu, de ster die altoos brand


Countryman Ray

Advent Poetry 1: The coming of Jesus

Tot aan de kerstdagen heb ik een aantal speciale gedichten voor jullie in petto: de zogenaamde adventgedichten. Die gaan over Jezus, God en de Heilige Geest, Maria, Jozef, de ezel en dat soort onderwerpen. De eerste gaat over wat er zou zijn gebeurd als Jozef en Maria een saloon hadden gezocht in het Wilde Westen.


De ster blonk strak
de saloon helverlicht
en Jozef tot Maria sprak:
ik zie het als mijn plicht
te zorgen voor een kraambed
voor jou en het kindje
dus werd 'n tafel naast de tap gezet
en liet Maria een prenataal windje
het lag op zich niet zo fijn
bevallen op een tafel kan de bedoeling niet zijn
en toen kwam stille Tjibbe
die had nog wel een kribbe


Countryman Ray

Kissing the girl

Onlangs huurde ik de DVD Brokeback Mountain. Ik dacht dat het een echte stoere cowboyfilm was, maar het ging voornamelijk over twee mannen die elkaar heel erg leuk vonden. Ik zal maar niet zeggen wat ik daar van vind. Afijn, het is niet iets wat op de echte prairie voorkomt, daar houden mannen alleen van vrouwen en andersom. Neem bijvoorbeeld George Roberts uit Kentucky, die in een maand tijd 53 vrouwen versierde. Hoe hij dat deed? Dat lees je hieronder.


ik maak de grapjes die ze wil horen
ik flirt en kijk haar lief aan
ik rinkel wat met mijn sporen
ze kan mijn charme niet weerstaan

want in elke saloon is het raak
elk meisje zoent me al snel
ik doe dat versieren graag en vaak
ja, je kunt zeggen: het bevalt me wel

ook al ben ik de zestig gepasseerd
niemand kan mij weerstaan
dat heb ik zo van mijn opa geleerd
die heeft 1000 vrouwen zien komen en gaan


Countryman Ray

When the snow's a-meltin'

Voordat ik aan het gedicht van vandaag toekom, eerst nog wat over de Country Christmas Fair, waarover een lezer me een berichtje stuurde. Het leek me wel wat om daar te performen met mijn countrypoëzie, omdat ik in Nederland de enige echte countrydichter ben. Inmiddels heb ik een reactie van de directeur van de Fair: hij ziet er niets in, of het zou tussen de muziek door moeten. Maar daar pas ik voor: dan ben ik een opvulnummertje en wordt er niet serieus met de countrypoëzie omgegaan. Jammer maar helaas: ik laat me niet als behang behandelen. Daarvoor is de prairie me te lief.

Dan nu over het gedicht van vandaag. Dit weekend las ik een boek over de Chianoek-indianen. Boeiende materie, vooral omdat zij vaak in hogergelegen delen van Amerika woonden: daar waar het veel sneeuwde. In één van de verhalen gaat het over de vreugde die gepaard ging met het smelten van de sneeuw. De oorzaak van de vreugde lees je in het gedicht:


Kijk, daar ligt de tomahawk
die Grote Vlinder al tijden kwijt was
ginder ligt een schraper voor berenvellen
en daar een tooi in een waterplas

Zo vinden wij van alles
wat we dachten kwijt te zijn
voor een slordige Chianoek is dooi
een verloren-voorwerpenfestijn


Countryman Ray

Cold in my tipi

Ik kreeg commentaar van een lezer dat ik maandag praatte over de zeldzame sneeuw op de prairie, terwijk ik woensdag praatte over de winterse kou op dezelfde prairie. Maar kou en sneeuw zijn niet hetzelfde. Lees het volgende gedicht maar.


de wind waait door de naden
van mijn tipi, het is koud
ik zou een kalkoentje willen braden
maar ik heb helaas geen hout

er vallen dan wel geen vlokken
maar het is winter als nooit tevoren
wij indianen zitten mooi met de brokken
terwijl de cowboys knappend houtvuur horen


Countryman Ray

Frosty the Cowboy

Geheel in stijl, deze keer: een winters gedicht. Want wat weinig mensen weten is dat er in het wilde westen behoorlijk winters weer kan zijn. Dat komt door de filmindustrie. Die filmden altijd ind e zomer en nooit eens in de winter. Logisch, want een cowboy met een dikke sjaal en wanten ziet er natuurlijk niet erg stoer uit en dat is toch voornamelijk het imago dat er in wildwestfilms wordt uitgedragen.
Het bekendste winterverhaal uit het wilde westen is dat van Frosty the Cowboy. Frosty heeft te lang op de uitkijk gestaan en is veranderd in een ijspop, maar vanwege de warmte van de koeien die zich om de ijselijke cowboy scharen, ontdooit hij en overleeft hij de vriesdood.


De koeien stomen op
en kringen zich rond Frosty
die zijn wenkbrauwen optrekt
om ze nooit meer neer te slaan

Als de warme lucht zich via de neus
en de oren over Frosty's gezicht verspreid
gloeien de koeien van vreugde
en zie je Frosty's ogen open gaan

Als hij zijn tenen voelt
en het kriebelt weer in zijn neus
dan vat hij opgelucht en zeer gesterkt
de terugkeer met zijn kudde aan


Countryman Ray