woensdag 31 maart 2010

Nut Valley

Een beroemde, maar indertijd vooral beruchte locatie in het Wilde Westen was Nut Valley, een vallei omgeven door statige bergketens in het midden van Utah. In Nut Valley vonden geregeld overvallen plaats. Nu gebeurde dat overal, dus zo bijzonder was dat niet, maar Nut Valley was toch anders. Daar overvielen mannelijke overvallers nietsvermoedende passanten en beroofden ze van hun geld en kleding. Als de beroofde mensen dagen later naakt in het dichtstbijzijnde dorp aankwamen, wisten de mensen al hoe laat het was. Nut Valley heeft zijn naam weer eer aangedaan.
En het ontroerende was: geen van de overvallen mannen durfde te vertellen wat hem was overkomen. Dat maakte alles nog veel enger. Wat was daar gebeurd? En waarom liepen de mannen zo wijdbeens?

Over de mysterieën van Nut Valley gaat het volgende gedicht. Het is een apart gedicht, want er komen zeer veel vragen in voor. Niet onlogisch natuurlijk, want het gedicht gaat over de mysterieën, dus het is op zich logisch.


In de notenvallei van Utah
klinkt geen geluid van een gitaar
het gehuil van een man alleen
de zon glijdt door zijn wijde been
hij raaskalt zacht en is absent
niet verwonderlijk als je de reputatie van Nut Valley niet kent

Wat is er gebeurd, wat deed men daar?
wat doen zij zoal als het uikomt met elkaar?
is het daglicht er wel op zijn plaats?
en is onze God of juist Satan er de baas?

In de notenvallei van Utah
is men nog lang niet met het gegeven klaar
zolang de mannen bloot blijven komen
zal de geruchtenstroom slechts stromen
daar helpt geen priester in 't geheel
en dat maakt het mysterie van Nut Valley bijzonder actueel


Countryman Ray

maandag 29 maart 2010

Moving the cattle

Het is weer maandag dus is het tijd voor een oude Western-liedtekst. Deze keer een veedrijverslied. Die waren er in vele soorten en maten; onderstaande was er een van een grote groep veedrijvers (een zgn. trek-union) uit Texas. Dit lied heeft flink wat varianten waar het om het refrein gaat, sommige waren nogal schunnig en die ga ik hier niet plaatsen. Die gingen nl. over contacten met bepaalde prostituees van lichte zeden. Ze werden met naam en toenaam genoemd, want er was destijds nog geen wet op de privacy. Onderstaand lied werd ca. 30 jaar lang veel gezongen, daarna verboden de grote veebazen het. Dit omdat de cowboys vaak niet opletten en dan in het vuur van het gezamenlijk zingen de kudde uit het oog verloren.


Beweeg het vee

het vee is ons brood en ons leven, jihaa jihaa,
we hebben al heel wat vee gedreven, jhihaa jihaa
op naar het slachthuis in het noorden, jihaa jihaa
waar ze doden zonder veel woorden, jihaa jihaa

Refr.:

arme arme koeien, wat is toch jullie lot
strakjes geslacht tot op het bot
we voelen de hele weg met jullie mee
gaan dan terug voor een nieuwe kudde vee
van Texas naar Chicago, naar Chicago

we zijn al halverwege, dat is mooi, jihaa jihaa
we geven onze paarden wat hooi, jihaa jihaa
en gaan dan zelf flink aan de drank, jihaa jihaa
we wennen aan onze lichaamsstank, jihaa jihaa

Refr.:

arme arme koeien, wat is toch jullie lot
strakjes geslacht tot op het bot
we voelen de hele weg met jullie mee
gaan dan terug voor een nieuwe kudde vee
van Texas naar Chicago, naar Chicago

en in de ochtend weer nieuwe zin, jihaa jihaa
we doen dit voor geldelijk gewin, jihaa jihaa
want straks is Old Chicago in zicht, jihaa jihaa
wij leveren koeien, dat is onze plicht, jihaa jihaa

Refr.:

arme arme koeien, wat is toch jullie lot
strakjes geslacht tot op het bot
we voelen de hele weg met jullie mee
gaan dan terug voor een nieuwe kudde vee
van Texas naar Chicago, naar Chicago


Countryman Ray

vrijdag 26 maart 2010

Tweedle dee & Tweedle doo

Was er cabaret in het Wlde Westen, werd mij laatst gevraagd. Ik wist op die interessante vraag niet direct antwoord en dus ben ik gisteravond een poos in mijn boekenkast gaan zoeken naar de antwoorden. Gelukkig vond ik vrij snel het vlot geschreven boekje 'Laughing stock and a smoking barrel' van Rodney Cereal uit 1877. In dat boekje staat een verhaal over de Tweedle-brothers. Zij maakten de cowboys na langen dagen hard werken aan het lachen in de diverse saloons in het westen. Daarover gaat het volgende gedicht:

Staan twee cowboys op de prairie
zegt de ene tegen de andere
zie je die wolk daar?

Dus die indiaan komt de hoek om
en zegt met een opgewekte blik
het is Tipi Langkous

Waarop die eerste koe
tegen die andere zegt
dus jij zorgt voor de slagroom?

De aanwezigen lachen en drinken
er nog eentje, want alleen
met humor overleef je de broers

En dan hebben we het niet over
de Daltons


Countryman Ray

woensdag 24 maart 2010

Cleaning up the dust

Niet veel mensen staan er bij stil dat het op de prairie erg stoffig kan zijn. Dat heeft gevolgen voor het huishouden, zeker als het waait, en het waait vaak op de prairie. Net als tegenwoordig hadden huisvrouwen in het oude Wilde Westen, vooral in de 19e eeuw, het erg druk; destijds met het huishouden, tegenwoordig met twitter en Oprah. Met bezem en sop moest alles steeds weer gereinigd worden. Wat een karwei! En alles was voor niets, want reed er net een groep desperado's over de zandweg die de hoofdstraat vormde, dan kon je overnieuw beginnen! Over dat contrast tussen de vrijheid van het leven op de prairie en de niet aflatende rommel gaat dit gedicht.


stof komt samen met zand
dat is meteen de eerste les
heb je net de boel aan kant,
wil je even lekker aan de fles,

zie je het vuil weer opduiken
daar onder de voordeur door
en ook langs de raamluiken
komt al wat vies is en goor

en je kunt je niet verschuilen
je kunt niet doen of je klaar bent
of de boel zal hier flink vervuilen
en je krijgt moppers van je vent

het uitzicht is wijds met al dat vee,
de bergen, en de prairie voor je neus
dit huis was best een goed idee
maar had je de kans, had je de keus

dan zou de polder ook wel wat wezen
geen stof om steeds weer op te vegen
afkomstig van zanderige wegen,
o, wanneer valt hier nu eens regen?


Countryman Ray

maandag 22 maart 2010

The law of the land

Het is weer maandag en dus is het bij Countryman Ray tijd voor een oude liedtekst over het Wilde Westen. Deze keer een lied dat heel populair was onder sommige cowboys die in de saloon aan het pokeren en pimpelen waren. Het lied was niet onomstreden; in sommige saloons ontstond onmiddellijk tumult als het gezongen werd. Naar verluid schreef ene Janusz K. Sokolniki, een Poolse immigrant, het lied nadat hij vier jaar het prairieleven had geleefd. De titel is in het Engels "The Law Of The Land" en het lied gaat op de melodie van "The Girl I Loved Was Always Drunk". Soms werd het lied wel 5 keer achter elkaar gezongen. Dit is de vertaling:

De wet van het land

de praire is de allermooiste stek
maar voor lafaards is hier geen plek
dat is de wet van het land
dat is de wet van het land

we schelden op mensen met rode huid
en mietjes die gooien we er uit
dat is de wet van het land
dat is de wet van het land

we leven hier ruig zoals het hoort
een revolver heeft het laatste woord
dat is de wet van het land
dat is de wet van het land

eens per maand gaan wij in bad
en scheren dan onze benen glad
dat is de wet van het land
dat is de wet van het land

wij zijn blij als mannen onder elkaar
en kammen dus elkanders haar
dat is de wet van het land
dat is de wet van het land

en daarna gaan we mannendingen doen
zoals whisky drinken in de saloon
dat is de wet van het land
dat is de wet van het land

en zijn we moe van vechten en zuipen
dan is het tijd om op bed te kruipen
dat is de wet van het land
dat is de wet van het land

met een vrouw die ons haar lichaam biedt
want homo's, nee dat zijn we niet
dat is de wet van het land
dat is de wet van het land


Countryman Ray

vrijdag 19 maart 2010

Prairie Creek revisited

De naam van dit blog is afgeleid van de gazette (krant, zoals het Vlaamse gazet) die verscheen in het plaatsje Prairie Creek, en waarin verhalen werden verteld (vandaar chronicle) over het leven van een kleine gemeenschap in het midden van Arizona. Ten tijde van mijn vakantie aldaar heb ik vergeefs gezocht het plaatsje, want het is in het begin van vorige eeuw vanwege ruilverkaveling opgesplitst en verdwenen. Een oud boertje dat ik daarover aansprak, wist me te vertellen dat de beroende countrylegende Mel 'Honeysuckle' Corell er tot de laatste snik heeft gewoond. Maar ook hij kon het tij niet keren: op een onbarmhartige manier kwam er een einde aan het roemruchte plaatsje.
Op de locatie waar het ooit geweest was, staan nu vakantiehuizen op terpen, met generatoren voor de airconditioning die altijd te horen zijn. Ik beeldde me in hoe het geweest was en schreef het volgende gedicht over die verbeelding.


De klapperende deuren van de verlaten
saloon klinken tot ver achter in de lange
straat waar tumbleweeds en schorpioenen
schichtig en schielijk over de stoffige
straten scheren

Het uithangbord van de barbier scharniert
voor de helft en piepzingt alsof het metaal
ieder moment van ouderdom ten val komt
en de lege emmer die eronder staat
voor het eerst sinds lang in beweging brengt

Wat je hoort klinkt hier schurend en knarsend
oud en versleten

Zou het niet waaien, dan was zelfs de eenzaamheid
hier tot stilstand gekomen


Countryman Ray

woensdag 17 maart 2010

Lentezon

Wat ben ik blij dat het weer lente wordt, hopelijk een erg Blonde Lente! Over de lente gaat ook het volgende gedicht.


de prarie ziet er altijd eender uit
dezelfde kleur, dezelfde glans
en steeds hetzelfde geluid

van wolven en bizons, zo groot
van adders, loerend op een kans
van cowboys, geveld door lood

zodat hun botten fluiten in de wind;
een coyote rent achter de roedel aan
een stuk vacht aan een cactus gepind

zo is de praire in de lente, net als altijd
zo is het al eeuwenlang gegaan
de prairie raakt nooit haar onschuld kwijt


Countryman Ray

maandag 15 maart 2010

Prairie liedteksten 3

Sommige liedjes uit het Wilde Westen zijn ware pareltjes. Anderen zijn weer volkomen waardeloos als je de tekst bekijkt, maar zijn toch beroemd geworden vanwege de melodie. En sommige liedjes zijn zowel muzikaal als tekstueel dramatisch slecht en toch overgeleverd in de annalen van het Wilde Westtraditie. Ongetwijfeld het ergste voorbeeld hiervan is 'So long we have no see to do' van Edgar P. Orridge uit 1856. Frappant is dat het lied in de jaren twintig van de vorige eeuw is vertaald door de Nederlandse westernkenner Horst van Weezel uit het Limburgse Maasbracht, onder de titel 'Zo lang hebben we geen zee te doen'. Van Weezel vertaalde bij leven ongeveer achtduizend liedteksten uit het Amerikaans en was daarmee een van de belangrijkste chroniqueurs van de country en western in ons land.


Een cowboys leven is een zware
sommigen denken het vrij van alle gevaren
heeft de korte zomernacht ver weg gepasseerd
rol over, mannen, het is bijna dag

Op de ketel die zich zeldzaam houdt
als het springwerk komt en onze angst begint
door de gebroken scherven, hij wil vragen
net ongeveer vier op de klok op het horloge

Zolang hebben we geen zee te doen
Zolang hebben we geen zee te doen


Coutryman Ray

vrijdag 12 maart 2010

Spring is in the air

Het was een geweldige week die Blonde Lente en ik hebben gehad in Duitsland. We hebben heerlijk door het bos gewandeld, gelezen bij de vuurkorf in het huisje en Blonde Lente heeft een echte totem uit een boomstam gesneden met haar survivalknife. De totem staat nu te schitteren op mijn bureau. Het is het mooiste cadeau dat ik sinds jaren heb gekregen van iemand.
Blonde Lente en ik hebben ons enorm vermaakt. Ik heb haar veel westernpoëzie laten lezen en uit alle gedichten die ze las, vond ze Spring is in the air het mooist. Daarom speciaal voor mijn liefste Blonde Lente:


Het kleinste zand
tussen je hoefjes de zadeltassen
bollen hard aan je beide zijden
de zon schijnt onbarmhartig
's nachts is de koude
niet te vermijden

Maar als ik dan denk
aan mijn geliefde lelies
waterrijk, uitgestrekt en blank
dan deert de zon noch koude mij
en zijn het de mooiste gedachten
waarvoor ik je innig dank


Countryman Ray

vrijdag 5 maart 2010

Countryman Ray meldt zich

Beste blogvrienden,
Ik heb even een opmerking voor jullie, een heel leuke. Jullie herinneren je vast nog dat ik schreef over Blonde Lente, het prachtige indianenmeisje dat ik op een western-dag had ontmoet. Nou, hoewel ik jullie daar sindsdien niet meer echt over op de hoogte heb gehouden, hebben wij een levendig en geanimeerd chatcontact onderhouden en bellen we veel. We hebben elkaar ook al een groot aantal keren ontmoet.
Laat ik er niet omheen draaien: we zijn hartstikke verliefd en afgelopen donderdagavond heeft Blonde Lente me uitgenodigd voor een vijfdaagse trip naar het Zwarte Woud (een gebied dat wij allebei erg fraai vinden). En het mooie is: we gaan straks al! Vanmiddag om half twee stappen we in haar Ford Apache-bestelbus en vertrekken we richting het de bossen.
Ik zal niet op de zaken vooruit lopen, maar ik hoop op een paar magische dagen met z'n tweetjes.
Omdat Blonde Lente schooljuf is, heeft ze voorjaarsvakantie en ik kon gelukkig een paar vrije dagen opnemen. Komende woensdag komen we terug in Nederland, dus vanaf aanstaande vrijdag kunnen jullie weer een nieuw bloggedicht lezen. Dat wordt een mooie: want als er liefde in het spel is, dan zijn de woorden schoon! De wereld lacht ons toe, of zoals de cowboys het destijds zeiden: als de ketel is op het vuur, geeft het warmte in een uur.


Countryman Ray

woensdag 3 maart 2010

De gewone held(in)

Ik heb het in mijn blog vaak over bijzondere prairiebewoners, maar de meeste mensen in het Wilde Westen waren natuurlijk heel normaal, die vielen niet op en beleefden geen rare avonturen. Een van hen was iemand waarvan we zelfs de naam niet meer weten. Hij leefde rond 1860 of 1890 in Wisconsin of Texas en viel op geen enkele manier op. Wanneer hij geboren en overleden is en waar hij begraven is weet niemand. Ik zeg nu wel steeds "hij" maar het kan ook een zij geweest zijn, zo weinig weten we er van.


De gewone held(in)

elke dag maar weer opstaan
en dan naar het werk toe gaan
nooit een dagje lang in bed
want steeds wachtte daar die baan

elke dag maar wat gegeten
alles in stukjes gebeten
en dan snel doorgeslikt
van smaak nooit iets geweten

nooit eens iets meegemaakt
al helemaal geen bank gekraakt
onopvallend het leven geleefd
en in stilte de liefde verzaakt

en ondanks alles gelukkig zijn
ondanks armoe nimmer pijn
geen wanhoop ooit in het hoofd
elk gelukje een groot festijn

zo leefde hij, of zij, maar door
zong in het Yankee Jodel Koor *
dronk in de saloon het bier
trok door de prairie geen spoor

hij of zij was de basis van het leven
weinig vragen maar wel veel geven
hard werken en nooit eens zeuren
steeds het hoofd omhoog geheven


Countryman Ray

* zie ook de entry van 17 februari 2010

maandag 1 maart 2010

Prairie liedteksten 2

Sommige liedjes uit de prairietijd zijn sentimentele zwijmelarijen en passen helemaal niet in het beeld dat er is van het cowboyleven. Want terwijl dat niet bepaald rozengeur en maneschijn is, gaan sommige liedjes voornamelijk over stille liefdes en rare voorvallen die geen klap met het wilde westen te maken hebben. Zoals het liedje Cowboy Jack van Ina Sines uit 1928. Sines was een schooljuf uit Camp Verde, Arizona (ik was daar afgelopen zomer vlakbij met mijn huurpaard) die het liedje voor het eerst publiceerde in haar boek Songs of the Open Range.
Het gaat over een cowboy die verliefd is en helemaal van slag is omdat zijn liefje is vertrokken. Uiteindelijk sterft hij. Het refrein is bedoeld om in de maat te klappen en werd drie maal herhaald.


Na jaren stilte en alleen
trof de cowboy er een dame
hij hoopte op een leven samen
maar zij ging ergens anders heen

Jack Jack Jack
waar is zij gebleven?
Jack Jack Jack
hoe moet je verder leven?

Hij bleef haar trouw maar vond haar niet
zij had hem stil verlaten
Jack had nooit iets in de gaten
enkel treurnis in 't verschiet

Jack Jack Jack
waar is zij gebleven?
Jack Jack Jack
hoe moet je verder leven?

Zijn zin was op, zijn leven over
nooit zou hij haar vinden
zijn geest waait met de winden
over water, zand en lover

Jack Jack Jack
waar is zij gebleven?
Jack Jack Jack
dit was jouw trieste leven


Countryman Ray