There's science fiction in the air

Alle complotten en theorieën ten spijt, de eerste tekenen van buitenaards leven werden waargenomen op de wild-westelijke prairie. Al in 1844 wordt er melding gemaakt van rare ovalen voorwerpen die in de lucht hangen. Deze voorwerpen hadden een aluminiumachtige glans en voerden bovendien een rij lichtjes aan de zijkanten. De gebroeders Youfow die de schotels zagen, waren stomverbaasd. Jarenlang geloofde niemand de twee, totdat er tijdens een parade in het dorpje Browning opeens luid en duidelijk een vliegende schotel tussen de bomen hing. Daarover gaat dit gedicht.


Het gezoem was fenomenaal
de buzz even luid
de mannetjes waren groen
van kruin tot schoen
maar kwamen de schotel niet uit

de mensen op de grond
zij keken verbaasd omhoog
de mannetjes in de schotel
leken even hoteldebotel
waarna de ufo verder vloog


Countryman Ray

The grass

Het volgende gedicht heb ik puur uit heimwee geschreven. Zoals jullie weten heb ik in 2009 een bezoek aan de echte prairie in Arizona gebracht. Het gedicht spreekt voor zich dus ik hoef er verder niets over uit te leggen.


o, prairiegras
dat er altijd zal zijn
en altijd al was

het is weer even geleden
dat mijn blikken
over je kleurenpracht gleden

ik heb soms mooie dromen
waarin jouw pluimen
mijn leven omzomen

en ook al woon ik in een stad
ver bij jou vandaan
ik weet wat ik aan je had

woorden schieten tekort
in mijn gedachten ben jij
gras dat nooit verdort


Countryman Ray

Sad colors and bad manners

Gonja Lasmibalsingh uit Suriname was zijn hele leven een bezienswaardigheid in het wilde westen. Logisch, want hij week qua uiterlijk en uitstraling behoorlijk af. Hij kon erg goed zingen en zo kwam Lasmibalsingh nog eens ergens. Bijvoorbeeld in het statige plaatsje Mockington. Daar vonden ze zijn gezangen maar vreemd en dat vond Lasmibalsingh vreselijk. Hij wilde weg, maar hij had een wurgcontract ondertekend en zong dientengevolge nog veertig dagen. Het was een vreselijke tijd in het leven van Lasmibalsingh, vooral vanwege de desastreuze afloop:


Mijn geweeklaag sterft, het is voorbij
wel veertig dagen op een rij
en niemand werd hier vredig blij
van naam of kleur of melodij
nee hier regeert de spotternij
of zoals de koppelbaas het zei:
u bent een raar bruin kippenei
u krijgt geen cent van mij


Countryman Ray

The Soft Men

Niet alle cowboys op de prairie waren zo stoer als altijd blijkt uit western-films. Een kleine groep was anders. Ze noemden zich de Soft Men. Wat dat inhield lees je hieronder. De Soft Men werden door andere cowbows uitgekotst en weggejaagd uit saloons, kapperszaken en nagelstudio's. Toch waren het geen homo's. Ze waren allleen maar anders.


wij kammen vaak ons haar
we mijden graag elk gevaar
wij houden van zachte handen
poetsen vaak onze tanden

hebben lakens van satijn
en drinken exquise wijn
onze laarzen zijn steeds schoon
daarmee vallen we uit de toon

want wij zijn te netjes, te chic
heel anders dan de grote kliek
dus zoeken wij steun bij elkaar
en fohnen nog eens ons haar


Countryman Ray

De wrake van Ano Maley

Ano Maley was een aimabel mens, maar toen zijn buren hem in 1842 een streek flikten door zijn appelbomen te rooien bij een dispuut over rooilijnen, knapte er iets bij Maley. Hij zinde op wraak en begon een ondergrondse tunnel te graven. Die tunnel eindigde onder het huis van de buren. Hij legde er grote hoeveelheden springstof neer en tijdens een zorgvuldig geregisseerde buurtborrel (waar ook de bewuste buren waren uitgenodigd) bracht hij tijdens het proosten op de zogenaamd bijgelegde ruzie de explosieven tot ontploffing. De chaos was compleet en de buren verhuisden. Ano Maley heeft de rest van zijn leven met een glimlach rondgelopen. Hij stierf jaren later, onder een van zijn nieuwe appelbomen.


De knal was enorm
maar 's burens streek even groot
de een zijn appelbomen
is de ander zijn dood

De buren trokken weg
Maley's wraak niet langer een droom
de een zijn rooilijn
is de ander zijn boom


Countryman Ray

Making money

Standaard vervoermiddelen op de prairie waren (naast de trein) het paard en de combinatie van paard en wagen. Ook toen al was men bezig met het ontwikkelen van zuinige vervoermiddelen. Niet vanwege benzine, die bestond toen nog niet, maar wel met betrekking tot datgene dat een paard gebruikte: haver, hooi en water. Een paard dronk gemiddeld drie emmers water per dag, at een pak hooi en twee emmers haver. Een smid uit Jacksonville, Georgia, had hoefijzers uitgevonden die het voor paarden makkelijker maakten om te lopen. Daardoor werden ze minder vermoeid en konden ze toe met een half pak hooi en 1 emmer haver per dag. Echter, de leveranciers van hooi en haver op de prairie zagen zo hun omzet enorm dalen. Dus besloten ze in het geniep om de smid en zijn uitvinding uit te schakelen.


de dollars glippen uit onze handen
die smid verpest onze negotie
wij versterken onze banden
en stemmen over een motie:

weg met zuinige hoefijzers, ja
leve de grote havervraag!
die uitvinding moet in de la
wat denkt die slimme blaag?

we branden zijn smederij plat
jagen hem weg met pek en veren
zo komt in onze handel niet de klad
en blijven we ons kapitaal beheren

noem ons achterbaks en gemeen
maar wij gaan voor het grote geld
wij gaan voor de winst alleen
want dat is wat in dit land telt


Countryman Ray

The sheriffs end

Voor wie denkt dat alles van tegenwoordig ook van nu is, heeft het mis: ook op de prairie waren er al opstanden tegen de zittende heersers, zoals de brute sheriff Taeke Marshallstra uit het Minesotische grensplaatsje Bickham City in 1855 ondervond. Het volk was zijn eigengereide en zwakzinnige optreden zo beu dat ze dagenlang op het marktplein bijeen waren om Marshallstra, waarvan werd gezegd dat hij Friese roots had, te verdrijven. Dat lukte uiteindelijk na acht-en-een-halve maand. Eén verschil met nu is evident: tegenwoordig ligt men al na 18 dagen op apegapen, vroeger werd men pas na een half jaar een beetje stram in de botten.
Let overigens op de ijzersterke binnenrijm in regel 2, nog een noviteit waarmee naderhand ten onrechte een of andere derderangs poeet uit Europa is gaan wandelen. Voor de goede orde: binnenrijm is ontstaan op de prairie.


De sheriff moest weg
zijn gelaat was gehaat
ze verweten hem zijn daden
als de stok waarmee men slaat

maar de sheriff bleek zitten
zijn poot bleek uiterst stijf
een kwaliteit in goede tijden
dat staat verder buiten kijf

maar de mensen waren 't beu
zijn gesjagger en geschmier
vast prima voor elders
maar niet langer voor hier

hij poogde nog een vluchtgang
maar rekende zich vergeefs rijk
sindsdien hangt hij te bung'len
aan de oude grote eik


Countryman Ray

Very thirsty

De prairie is natuurlijk prachtig maar kan ook zeer gevaarlijk zijn. Je moet je altijd heel goed voorbereiden als je er een reis over maakt. Onderstaande woorden hadden de laatste kunnen zijn van Robert Gray, die zich niet goed voorbereidde en in zijn eentje over de prairie trok. We weten niet precies hoe het gegaan is, maar in dit gedicht krijgen we wel een idee. Het gedicht stopt abrupt, net als het leven van Robert Gray.


ai ai ai wat sla ik een flater
dat was mijn laatste fles met water
straks krijg ik een dodelijke kater
ik moet water, nu, en niet later
ik moet water, water, water, aaarrgghh


Countryman Ray

Totally deaf

Een van de grappige verhalen uit het Wilde Westen betreft de dove bartender Mo Horizon. Hij had zich erin bekwaamd om zoveel mogelijk te liplezen en niemand wist dat Mo doof was. Grote moeite had Mo met de Licious Brothers, die allen zeer zwaar baarddragend waren. Mo kon er niets van volgen en daarom kregen de broers altijd wat Mo dacht dat ze wilden. Hij gaf ze whiskey. Maar de broers mochten geen alcohol en zo stond Mo op een dag oog in oog met Ma Licious: ze was des duivels en Mo kreeg op z'n valie. Daarover gaat het volgende gedicht.


Dronken als apen gingen de broers
er laveloos vandoor
Mo had ze drank gegeven
bij gebrek aan een horend oor

En daar stond dan hun moeder
haalde verhaal en sprak zeer luid:
geef mijn jongens nog een drup alcohol
en ik mep het licht je ogen uit

Dat kon Mo prima volgen
nog meer zintuiglijk verlies in 't verschiet
dat zag hij niet echt zitten
dus de jongens kregen hun glaasje niet


Countryman Ray

Miss Beautiful

Jenny O'Hara was de mooiste vrouw op de prairie rond 1880. Zo won ze in 1882 maar liefst vier keer de titel van Mooiste Van Het Dorp, in vier verschillende dorpen. In 1883 won ze zelfs zelfs vijf keer (dat kwam dus omdat ze continu verhuisde; waarom, dat lees je hieronder). Zelf genoot ze enorm van al die aandacht maar haar man vond het minder leuk.


mijn vrouw doet steeds weer mee
aan verkiezingen voor de mooiste
ik vind dat niet zo'n goed idee
mannen kijken gulzig naar haar
met beide ogen, ja alletwee

ze zitten maar wat te gluren
drinken zich dan moed in
om naar haar borsten te turen
ik ben echt niet heel jaloers
maar kan het toch niet verduren

ik wil dat ze stopt met dit gedoe
zij zelf is het nog lang niet beu
maar ik word zo ontzettend moe
van al die mannen in extase
naar welk dorp kunnen we nu nog toe?


Countryman Ray

Numb and dumb

Wie denkt dat nieuwerwetse poëzie, zoals de westerse haiku (alle regels overboord, behalve de lettergrepen) en nonsensrijm van de laatste tien jaar zijn, heeft buiten het Wilde Westen gerekend. De meester van het 'numb verse', zoals nonsenspoëzie eigenlijk heet, is Jack Wolfson. Al in 1845 dichtte hij grote onzin. Maar toch: als je goed leest, zie je allerlei mooie dichtvormen en -maten. Zoals het onderstaande gedicht bewijst.


Op de pi rei rie
pa ra diert een dier
een hoef hier
hier daar hier
klop pa ti klop pa
ti klop pa
ti ti
huuuuuu

Op de pi rei rie
slapie de sa la man dier
een sis hier
hier sis dier
het dier klop pa ti
zie: het dier
sis hier
klop pa ti

op de pi rei rie
geen sis
geen dier
de klop pa ti
klop pa tiet
verder

Love on the prairie

Prille prairieliefde, wat is er mooier dan dat? Deze keer een gedicht dat ik niet op een artikel uit een van mijn vele naslagwerken over het Wilde Westen baseer, maar gewoon iets wat ik zelf verzonnen heb. En het gaat deze keer niet over mensen, maar over dieren. Ik draag het gedicht op aan mijn vriendin Blonde Lente (ja, we zijn nog steeds samen en het gaat heel goed met ons).


een jonge salamander, de kuif
in mooie felle kleuren
dartelt dansend door het zand:
nu gaat het dan gebeuren

hij heeft een wijfje geroken
de paardans is begonnen
hij snuffelt zich een weg
heeft zichzelve overwonnen

het wijfje ziet hem wel zitten
ze draaien om elkaar heen
hij toont haar trots zijn lijf
kruipt op een warme steen

jawel, ze vallen voor elkaar
dit is prairieliefde voor dieren
laten we dit op waarde schatten
en de liefde voor altijd vieren


Countryman Ray