Beware of the rattlesnake

Meestal staan we niet stil bij de dieren op de prairie. Ja, we kennen het paard en de gier, maar er zijn er natuurlijk veel meer. Ze zijn niet allemaal even populair. Daarover gaat dit gedicht.


tussen de tumbleweeds en de
cactussen
ligt hij stil te wachten:
de ratelslang

loerend naar een prooi
gaat de tong in en uit de
hongerige bek
hij is net zo'n onderdeel
van de prairie
als de cowboy, het paard
en gindse heuvels

maar hij is niet geliefd
hij is een rover
erger dan een corrupte sheriff

en toch heeft hij zijn plaats
hij verdient ons respect


Countryman Ray

The air is thick tonight

Ik heb een periode gehad dat ik veel over de grootsheid van de prairie schreef. De prairie, vond ik, is de omgeving van het westerngevoel, de bakermat van de cowboybeschaving en de achtergrond van menige mijmering. Dat vind ik trouwens nog steeds.
Ik had laatst een aantal gedichten voorgedragen op een countrydag, en daar kwamen mensen naar me toe die zeiden: 'we vinden uw prairiegedichten zo mooi'. Op de terugweg naar huis bedacht ik me: tuurlijk vinden ze die mooi, het is namelijk voor iedereen een vertrekpunt. Vanaf de prairie gebeurt alles. Zonder prairie is er geen westernleven, net zo min als er geen U-boot is zonder water. Geen enkele boot, trouwens.
Daarom, en om die mensen te plezieren, heb ik weer een prairiegedicht geschreven, dit keer met veel binnenrijm en woorden die met dezelfde letter beginnen.


Het horizontale geel van de ondergaande zon
vermengd met het rode van de gloed
tegen de antracieten contouren
van de rotspunten
die zo wil het verhaal
naar elkaar toe kunnen buigen
om te fluisteren over het uitzicht
en de prairie die ze delen

de zachte wind zeilt langs
de koele zadels die schaduwrijk
voor de finesse flakkering van het vuur
van de volgloeiende vlammen
die zo wil het verhaal
elkaar kunnen omhelzen
om te spreken van het voorrecht
te stralen op de prairie

het water in de kreek dat tot rust komt
af en toe de ritsel van een gekko
of een van de boys om je heen
wij kijken en zwijgen op de rug
naar de grootsheid om ons heen
die we niet kunnen bevatten
geheten de prairie


Countryman Ray

Little Tiny Joe

Soms zie je wel eens in films dat ze dwergen gebruiken om een scene grappig te laten zijn. Schandalig, alsof dat het enige is wat dwergen kunnen. Het zijn volwaardige mensen, een beetje klein, okee, maar verder zit alles er op en er aan. Dat inspireerde me tot het volgende.


hij was amper three feet high
inclusief zijn hoed
altijd vrolijk, altijd
rennend door de main street

als enige in het dorp kon hij
onder de saloondeuren doorlopen
en er was altijd wel iemand zo aardig
om hem zijn biertje te geven

hij deed kleine klusjes,
passend bij zijn lengte
iedereen was blij
als men hem zag

Little Tiny Joe,
wat was je
een leuk ventje, ook al
viel je niet echt op
zelfs niet op je pony


Countryman Ray

If you don't wanna drink, get out of the saloon

Mensen vragen mij wel eens waarom het Westen altijd Wild wordt genoemd. Ik heb me afgelopen weekend in die vraag verdiept. Immers, in de meeste westernstudieboeken wordt helemaal niet gesproken over het Wilde Westen. In de serieuze literatuur ook niet. Het Wilde Westen komt alleen voor in popliedjes (Wild wild west, van the Fresh Prince) en in reclame van Marlboro.
Het is dus een beetje te vergelijken met de Kerstman, die eigenlijk helemaal geen oude man met een hagelwitte baard is. Dat is de Coca-Colakerstman. De echte, uit Finland, was een gnoom met een bochel en een enge neus. Zo zie je maar hoe de reclame en de commercie ons beelden opdringt. Daar heb ik vervolgens een gedicht over geschreven.


De meid poetste het glaswerk
de piano werd met rust gelaten
het duister krult om de saloon

en de flessen nevelen
de geur van tabak
hangt in jassen en baarden
en de paarden
aan het hek bij de drinkbak buiten
rusten uit en maken geen geluid
dit is het westen
niet bepaald wild

dat is ook maar bedacht
door een handige jongen


Countryman Ray

The Marconi Brothers

Het paard is mijn favoriete dier. Wat zou het toch mooi zijn als paarden niet alleen, zoals nu, commando's begrijpen maar ook je diepere wezen. Een praatje maken met je viervoetige vriend, zogezegd. Maar ja, dat kan ook raar uitpakken. Daarover gaat het volgende gedicht.


ze waren met z'n tweeen
kwamen overal waar
paardenmarkten werden gehouden
paarden die wat
onzeker overkwamen:
daar hadden ze het op voorzien,
The Marconi Brothers

elk ging aan een kant staan
elk stond naast een oor
het paard luisterde
de broers fluisterden
ze hadden kwade bedoelingen

ze gebruikten woorden
niet voor herhaling vatbaar
scheldwoorden, jawel het paard werd
onzeker, hinnikte bang
werd onhandelbaar
het duurde niet lang
of The Marconi Brothers
kregen een slechte naam

de sheriff kwam kijken
handelaren eisten actie
de paarden moesten
gerust worden gesteld

The Marconi Brothers vluchtten
en doken op bij weer een andere
paardenmarkt
slecht als ze waren

gelukkig weten de paarden nu
wie ze kunnen vertrouwen

Countryman Ray

The man who was hung on a tree

Het leven van een desperado gaat niet over rozen. Oké, je berooft af en toe een bank, maar die waren in het Wilde Westen niet bepaald op iedere straathoek te vinden, dus vetpot was het niet. Premiejagers waren ook van die figuren die altijd sjacherden voor hun kostje. En niet geliefd in bepaalde kringen. Een premiejager wist: als ze mij pakken, dan hang ik. Dat zijn de risico's van het vak.


We waren passanten van elkaar
hij was aangevreten en had een rare uitdrukking
op zijn gezicht
zo van: wat zit er in deze soep zeg

Uit eerbetoon nam ik mijn hoed af
en pakte de zijne
een echte Stetson die gedragen hoort te worden

De man met de vreemde nek
had een mooie gespriem
en wat bezielde zijn beulen
hij droeg zijn horloge
om zijn linkerpols

Zijn armen waren zwaar
en hingen slordig naast zijn ranke gestalte
ik verliet hem
nadat ik zijn handen in zijn broekzakken had gedaan
werd het toch nog een leuke middag


Countryman Ray

Surehand Sill

Op TV zie ik wel eens stoere mannen met de grootste precisie enorme bruggen of kranen bouwen. Precisie kenden ze vroeger op de prairie ook. Daarover gaat het volgende gedicht.


Hij heette Silvio, maar men noemde hem
Surehand Sill
de schutter met de meest
vaste hand van het Westen

elke kogel kwam daar
waar hij moest zijn
hij beschermde burgers van
menige stad
juichend zag men hoe hij de
boeven verdreef

sheriff wilde hij niet worden
hij trok van stad naar stad
altijd op zijn hoede
altijd even scherp

Surehand Sill was een legende
scherpschieten werd
nooit meer hetzelfde
iedere cowboy wilde zijn
als hij

tot op een dag Surehand Sill
stilletjes verdween
niemand zag hem ooit weer
maar er werd nog jaren
over hem gepraat


Countryman Ray

Ode to my horse

Speciaal voor het weekend een luchtig westerngedichtje. Dit gedicht doet het altijd erg goed op themafeestjes, vooral als het dansen nog niet begonnen is. Het is een echte stemmingmaker.


O, ik noemde je Knollie, omdat
je oud bent en der dagen zat
als ik jou als maat niet had,
volgde ik een ander eenzaam pad
sterker, dan werkte ik misschien
gewoon met een stoommachine


Countryman Ray

Blind John Coyote messed with the razor

Het leven van de westernhelden van weleer zijn beschreven in veel boeken. Mijn boekenbilly puilt ondertussen uit van de biografieën van indianen, bandieten, vrijheidsstrijders en bankrovers. Stuk voor stuk mooie verhalen. Afgelopen week heb ik Blind John Coyote, man with a vision gelezen. Ik moet zeggen, een prachtig boek. Het gedicht dat ik naar aanleiding van het leven van John Coyote heb geschreven, heeft betrekking op een heel belangrijk moment in het leven van toen nog One-eye John Coyote.


Toen hij zijn eenoog
per ongeluk
van handelsmerk
tot grootste gemis maakte
stond John met uitgeklapt scheermes
in de wastafel te kijken

daar op warm water dreven vlokken wit
met kleine zwarte fladderpuntjes
van kin of de kaak
en een wolkje lichtrood ertussen
dat zich als spuug uiteen liet drijven
en kleurlozer werd
tot het weg was
net als het zicht van John


Countryman Ray

Always on time

Ik kreeg gisteren een uitnodiging voor een linedancewedstrijd, die ontving ik per e-mail. Vroeger op de prairie ging dat anders. Toen was je afhankelijk van een ander, minder snel maar net zo betrouwbaar medium.


regen, onweer of
een gebroken wiel
indianen, wolven of
rotsblokken op de weg

de postkoets moest er door
de postkoets moest verder
op de prairie keek iedereen uit
naar dat ene moment
die ene keer per week
dat de postkoets kwam

brieven, kranten, geld
reizigers, roddels en
nieuwtjes, goed of slecht:
de postkoets bracht het
en was steeds op tijd


Countryman Ray

Trudelieze, the daughter with the hazel eyes

De eerste keer dat ik de naam Trudelieze hoorde was in de film 'Weisse Bergen, riesen Tipis', een westernklassieker van de DEFA-filmstudio's uit Duitsland. Trudelieze was de dochter van de kolonel, en ik was meteen verkocht toen ik haar zag. Wat een mooie vrouw! De actrice, Dörthe Meiner, is de mooiste vrouw op aarde. Het is de reden dat ik Trudelieze vaak in mijn gedichten opvoer, als de onbereikbare vrouw waar het alleen over dromen is. Eigenlijk had ik natuurlijk moeten kiezen voor Dörthe, maar die naam klinkt niet zo prettig in het Nederlands. Hier klinkt het al snel als Deurte, een soort Limburgs dialectwoord voor 'daarginds'.


De vrouw van de sheriff had een mooie dochter
met hazelnoten als ogen
haar gezicht zacht als tafellinnen
en lieftallige oren als gedraaide krakeling
de dochter
ze had de mooiste borsten onder haar blouse
geruiten met bretels
als een glijbaan haar neusje
met een venijnig hupje op het einde
en haar mond
de dochter
ze had lippen zachter dan de hals van een paard
roder dan een bloeiende cactus
met handen als van een beer
vanwege haar rolstoel
de dochter
ze had een rolstoel
en was het bewijs dat er niet te spotten valt
met de wetten van de prairie


Countryman Ray

Catching the bull

Afgelopen weekend zag ik een man zitten vissen aan de vijver vlak bij mijn huis. Echt een mannending, het vangen van een dier. Ik kan me wel iets voorstellen bij zijn gevoelens. En toch: het haalt het natuurlijk niet bij wat werkelijk stoere kerels doen, en wat in het Wilde Westen voor elke cowboy dagelijks werk was, namelijk echte wilde, soms gevaarlijke beesten vangen. Wilde koeien, dolle stieren, losgebroken paarden. Dat inspireerde me tot het volgende gedicht.

De stier is gezien, en hij
ziet de cowboy

langzaam draaien ze om elkaar heen
de stier ziet kansen maar
de cowboy is er klaar voor,
pakt zijn trouwe lasso

met ervaren hand zwaait en
zwiept hij, het geluid is hem
welbekend, de stier hoort het

hij aarzelt, bokt, springt opzij
de cowboy werpt en het is
raak!

de stier spartelt tegen
voelt het touw om zijn horens
wil weg, gooit zijn achterpoten
hoog in de lucht

het is
vergeefs

de cowboy haalt het touw
moeizaam naar zich toe
en wint de strijd

deze stier ontsnapt niet meer

Countryman Ray

Behind closed clappingdoors

Het was een warm weekendje en de rosé (van het merk western mösel) vloeide rijkelijk tijdens de barbecue. Samen met twee westernfans hadden we er een mooie dag van gemaakt: eerst hout sprokkelen, daarna kloven en 's avonds twee konijnen en een fazant op de grillplaat. Heerlijk, het echte westernleven.
's Avonds mijmerden we over het ontbreken van de vrouw bij de barbecue. Ik pakte mijn blocnote en schreef een gedicht. Ik moet er eerlijk bij zeggen dat het wel een pikant randje heeft, maar goed, dat hoort ook bij het westernleven. Als de cowboys vroeger op de prairie zaten, dan hadden ze het heus niet alleen over de prijs van graan en tabak.


De klapdeurtjes achter me
hangen roerloos
de stilte is dreigend voelbaar

Damn it, denk ik
de wereld gaat aan me voorbij
hier in dit dal met deze lui
ik heb zin in een wip, maar....
waar zijn de vrouwen eigenlijk?

Hé gringo, kom eens hier
ik hoor het goed
me gringo, you een vrouw
het kasteel van verlangen wordt wakker
de landarbeiders trekken erop uit
de soldaten bewaken de kantelen
en de vrouwen vingeren zich wat
of bakken broodjes
buiten schijnt de zon
en niemand is ziek

Ik ben als de blonde herder
en draai me om
een wip, denk ik
ze draagt laarzen
net als ik
de cowboy van het kasteel van verlangen
lucky me denken we

En dan roept de sheriff
moeten we naar het plein komen
voor een verdomde ophanging
en daar zie jij bekenden
tabee ranger
het ga je goed

zoals achter je achter me stond
liep je weg
denk ik


Countryman Ray